CEMEVLERİNDE RESİMLER NASIL ASILMALI?

Son dönemde, cemevlerimizi ziyaretlerimde tespit ettiğim en önemli konulardan birisi de resim asma protokolü hakkında düzensizliktir.

Anadolu'da da, İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerimizde de cemevlerimizde yöneticilerimiz resim asmanın da bir protokol düzeni olduğunu çoğunlukla bilmiyor.

Hatta, uyarınca, "hocam ne önemi var, ha sağda, ha solda" diyen cemevi başkanları da oldu.

Modern yaşam bir düzen, sistem üzerine yürür.

Bu sistemin farkına varmazsanız, köy hayatında kalırsınız.

Köy hayatında ısrarınız ise, size toplumsal gerilik, ezilmişlik, yoksulluk vs zarar olarak dönecektir.

Eğer, ülkemizin geleceğinde söz sahibi olmak istiyorsak, öncelikli olarak sistemi doğru anlamak ve uygulamak zorundayız.

12 İMAMLARIN RESİMLERİNİ NASIL ASMALIYIZ?

Ne yazık ki, cemevleri yöneticilerimizin çok azı, cemevlerimizde kullandığımız resimlerimizin protokolü hakkında doğru bilgiye sahiptir.

Cemevlerimizde 12 İmamların resimlerinin yanında, Hacı Bektaş Velî, Şah İsmail Hataî ve Mustafa Kemal Atatürk resimleri asılıyor.

12 İmamların resimlerinin sıralaması konusunda ortaya çıkan sorun, sıralamanın sağdan sola mı, yoksa soldan sağa mı olacağı şeklindedir.

Protokol sıralaması, en yüksek makamdakinden başlayarak sola doğru ilerler.

Yani, en sağda Hz. Ali olmakla birlikte, Hz. Hasan'dan başlayarak, sola doğru en sonda İmam Mehdi'yi temsil eden ve genellikle yüzü çizilmeyen resim olacak şekilde sıralanır.

Burada, esas alınan kronolojik, yani tarihsel bir sıralamadır.

Kimi cemevlerinde, soldan sağa doğru sıralama yapıldığı da görülüyor.

Bu yanlış bir sıralama şeklidir.

En sağda Hz. Ali olacak şekilde düzeltilmesi gerekir.

HÜNKÂR HACI BEKTAŞ VELÎ İLE BİRLİKTE ASILAN RESİMLER

12 imamların sıralamasından farklı olarak, çok büyük yanlışlar ise, Hz. Ali, Hacı Bektaş Velî ve Mustafa Kemal Atatürk'ün 3'lü portrelerinin asıldığı durumlarda görülüyor.

Kimi yerlerde Hacı Bektaş Velî ortada, sağında ve solunda Hz. Ali ve Atatürk portreleri asılıyor.

Ortada Atatürk'ün olduğu ve sağında solunda Hz. Ali ile Hacı Bektaş Velî'nin resimlerinin asıldığı cemevleri de gördüm.

Bu yanlışlığı düzeltmek, ve tüm cemevlerinde protokol hiyerarşisinin doğru kullanıldığı sıralamayı hayata geçirmek gerekiyor.

Alevilik, isminden de maruf olduğu üzere, Hz. Ali taraftarlığı üzerinden ortaya çıkmış bir inanç topluluğu olduğundan dolayı, 3'lü resim gruplarında mutlaka merkezde Hz. Ali yer almalıdır.

Bu konuda tereddüt olmaz.

İnancımızın merkezinde yer alışının sembolik ifadesi de, resim grubunun ortasında Hz. Ali'nin resminin olmasını gerektirir.

Ancak, asıl sorun, çoğunlukla uyulan bu kuraldan sonra başlıyor.

İkinci en önemli kişinin resminin ise, Hz. Ali'nin sağında, seyirciye göre ise, sol tarafta yer alması gerekir.

Bu kişi de Hacı Bektaş Velî'dir.

Çünkü, Hacı Bektaş Velî, Anadolu'daki Ali taraftarı tekkeleri birleştirip, bütünlüklü bir "yapı/cemaat/topluluk" oluşturmuş kişidir.

Örgütsel anlamda Aleviliğin kurucusu Hacı Bektaş Velî'dir.

Dolayısıyla, Aleviler için birinci derecede Hz. Ali önde gelen "inanç önderi" ise, ikinci derecede önemli inanç önderi ise, Hacı Bektaş Velî'dir.

Bu durumda, resim grubunun solunda, Hz. Ali'nin sağında yer alması gereken Hacı Bektaş Velî'dir.

Resim grubunun sağında, Hz. Ali'nin solunda ise, üçüncü derecede önemli kişi yer almalıdır.

Bana göre; Alevi inanç toplumuna ikinci sırada hizmet eden bu kişi Şah İsmail Hataî'dir.

Eğer, Mustafa Kemal Atatürk de bu resim grubunda yer alacaksa, dördüncü kişi olarak ve Şah İsmail Hataî'nin solunda, resim grubunun en sağında yer almalıdır.

Ancak, eğer cemevi sadece 3'lü bir resim grubunda Mustafa Kemal Atatürk'e yer vermek istiyorsa, o halde, Hz. Ali'nin solunda, resim grubunun sağında yer vermelidir.

Resim protokolünü göstermek amacıyla iki örnek hazırladım. Ekte sunuyorum.

Cemevlerimizin bu konuya önem vererek, varsa hatalı resim gruplarını yeniden düzenlemelerini kendilerine öneriyorum.

Yasal düzenlemelerin ardından meşru her alanda kendisini var edecek ve gösterecek cemevlerimizin, kurumsal kimlik inşasında usül ve şekil yönünden de birlik sağlaması son derece önemlidir.