BEDREDDİN NOYAN DEDEBABA'YA VE ŞAKİR KEÇELİ BABA ERENLER'E GÖRE BABAGAN BEKTAŞİLİK'TE NASİP TÖRENİ

BEDREDDİN NOYAN DEDEBABA'YA VE ŞAKİR KEÇELİ BABA ERENLER'E GÖRE BABAGAN BEKTAŞİLİK'TE NASİP TÖRENİ

Bedri Noyan Babaya göre 

Babagan Bektaşilik'te Nasip Töreni

 Talibin Özellikleri

Bektaşilikte nasip, isteklinin tarikata dahil olmasını ifade eder ve özel bir töreni

gerektirir.

-İsteklinin Seçimi;

Bektaşilikten nasip almak isteyen isteklilerde asgari aşağıdaki özellikler aranır;

1-Hür düşünceye sahip olmak ve hürriyet olgusunu İçelleştirmiş olmak.( Esir

ya da köle olmamak)

2-İyi kalpli ve dolayısıyla yardımsever olmak

3-Ailesini geçindirebilecek kadar gelire ve bu potansiyele sahip olmak

4-En önemlisi de kendi arzu ve isteğiyle gönlüyle hiçbir tesire kapılmadan

istekli olmak

5-Kasap ve hamamda çalışan natır olmamak, avcılık yapmamak

6-İyi kalpli olmanın yanında ketum(sır saklamak) ve güvenilir olmak

7-Verilecek öğretiyi anlayacak kapasiteye sahip olmak, dolayısıyla akıllı olmak

8-Verdiği ve vereceği sözlerden dönmeyecek kadar şahsiyetli olmak

9-18 yaşından büyük olmak

10-Faziletli olmak(örneğin,kendinden küçükleri aşağılamamak, onlara kol kanat

germek vs. gibi)

Bektaşilikte Nasip Töreninde Nasip Abdesti;

İsteklinin ölmeden önce ölmesi ve öldürdüğü eski yaşantısının cenaze namazının kılınması için erkân’a göre bir abdest alması gerekir. Bu abdest çok önemlidir.

 Erkânname’de abdest alma işlemi mürşit huzurunda ve usulüne uygun şekilde belirli kıyafetler işçinde huşu ve ciddiyetle sürdürülür. Bu abdest alma işlemine ihvan da iştirak ederek tanık olurlar.

Önce eller tertemiz akan su ile yıkanır ve talipten elleriyle bu güne kadar işlediği günahlardan arınması istenir ve bundan sonra elleriyle hiçbir günah işlemeyeceğine dair söz alınır.

Daha sonra talip, ağzına su alarak ağzını yıkar ve bundan öce ağzıyla işlediği günahları yıkayarak temizler, istekliden bundan sonra da artık ağzıyla günah işlemeyeceğine dair söz alınır.

 İstekli, yüzünü temiz su ile yıkar ve yüzü, gözü ile olan günahları için nedamet getirir, bundan böyle artık gözleriyle de günah işlemeyeceğine dair söz verir. “Sana helal olan eşini boşamayacağına /Helalinden başka hiçbir çiçek koklamayacağına / Hak Muhammed Âli huzurunda / Namus ve vicdanın üzerine yemin eder misin” diye sorulur ve yemin ettirilir, böylece boşanma Bektaşilikte kısmen yasaklanmış olur.

İstekli kulaklarını yıkar ve kulakları ile işlediği günahlar için tövbe eder ve bundan böyle temizlediği kulaklarıyla günah işlemeyeceğine dair söz verir. Kollarını dirseklerine kadar yıkar ve yine bundan önce yaptığı günahlarından

arındığını ve artık bundan böyle kollarıyla günah işlemeyeceğine dair söz verir .Benzeri şekilde ayaklarını temiz su ile yıkar ve ayakları ile işlediği günahları bundan sonra

işlemeyeceğine (namusu ve şerefi üzerine ) üzerine kendisinden söz alınır. Daha

sonra mürşid erkân’a uygun olarak olarak gerekli işlemleri ve uyarıları da yapar veabdest alma işlemi bitmiş olur.

Saçın gidermek , Bektaşilikte nasip alma aşamasında talibe uygulanan “ Çardarp”

dır. Abdestten sonra rehberi isteklinin saçını sakalını , bıyığını ve kaşını tıraş eder. 

Balım Sultan tarafından bu erkân , bir bıçağın yada usturanın tersiyle yapılması şeklinde uygulanırdı. ( sanki tıraş ediyormuş gibi) Bu erkân sembolik olarak saçı sakalı ve kaşları kesmeyi sembolize eder. Bu çar-darp erkanının uygulanması, Bektaşiler için bacıların dişiliği ile erkeğin kişiliğinin yok edilişinin sembolüdür. Bu uygulama, artık erkekle dişi arasında bir farkın olamadığını, her ikisinin de eril olduğunu simgeler.

Bektaşilikte -İsteklinin Cenaze Erkanı Saladı ve Nasip Verilmesi 

Abdest alındıktan sonra Mürşid veya derviş kıbleye dönerek (seccade serilmek

suretiyle) önce ezan okunur (Allahüekber Allahüekber, eşhedüenlailaheillah

eşhedüenlailahaillah, eşhedüennealiyyülveliyullah, Hayyalessalat hayyalessalat

Allahüekber Allahüekber ,Lailaheillallah şekilnde okunur.), cenaze namazına erkân

üzere niyet edilir ve cenaze namazı yine erkân’a uygun şekilde kıldırılır. (1)

Namaz bitip selam verdikten sonra mürşit oturduğu yerden kalkmadan talibe dönerek yüzüne karşı şu duayı Türkçe olarak okur: (Kâfirun suresi ) Biz burada erkân’ın uygulanmasında da okunduğu şekliyle Ayetin Arapçasını değil Türkçesini vereceğiz.

“ Ya Muhammed! Söyle kâfirlere . Ben sizin taptığınız putlara tapmam. Siz de benim taptığım Tanrı’ya tapmazsınız. Ben asla sizin taptığınız putlara tapmadığım gibi . Siz de benim Tanrı’ma itaat ederek tapmazsınız. Sizin dininiz sizin olsun.Ben de yalnız Tanrı’nın dinine inanır . Her iki cihanda saadete ererim.” 

-Nasip Verilmesi;

İstekli, cenaze namazı kılındıktan sonra usulünce meydana alınır, tığbendi,

rehber tarafından mürşidden yine usulünce alınır ve ritüeline uygun

biçimde istekliyle

meydana girilerek, ritüelik uygulamalar yapılır ve mürşid talibe

telkinlerde bulunur,

tığbendi kuşandırılır,teslim taşı takılır ve arakiyesi başına konulur.

Daha sonra rehber

tarafından gerekli bilgiler verilir . Tören sonunda istekli rehbere ve rehber de

istekliye niyaz ederler ve işte en önemli telkini rehber verir; SENİ SENDEN ALDIK

SANA VERDİK ! BUNDAN BÖYLE SEN SANA SAHİP OL ELİNE DİLİNE BELİNE SAHİP OL, MİRACIN KUTLU OLSUN ! der ve nasip töreni biter. 

Mürşid de akşam tercümanını okur daha sonra şerbet dağıtılarak Musafaha yapılır ve

sofraya geçilir. Erkân’nın ayrıntılarına girilmemiştir. Zira yazıyı kaleme alanın ne

erkânın ayrıntılarını aktarmaya ne de erkân hakkında bilgi vermeye ve yayın

yoluya açıklama yapmaya mezun olmadığından daha açık bilgi verilememiştir.

Ancak Hakk’a yürüyen Dedebaba Doç.Dr.Bedri Noyan’ın Bektaşilik ve Alevilik

Nedir (1987) adlı eserinde erkân ile ilgili ayrıntılar verilmektedir.

(1) Bektaşiler cemaatle namaz kılarlar, ancak namazı kıldıran kişinin Peygamber soyundan olması ya da masum sayılabilecek kişilerden olması gerekir. Eğer bu şartlar oluşursa Bektaşi de o kişilerin arkasında cemaatle birlikte namaz kılar. Bu kurala Caferi mezhebinde olan insanlarda uymaktadırlar. Namazı kıldıran bu koşullara uymadığı takdirde her iki inanç grubu da cemaatle

birlikte namaza durmazlar.

Aşk ile

Mehmet Özgür Ersan 

Abdal Yesari

Kaynak : Sakir Keçeli Baba Erenlerin Düzenlediği Aelevilik Bektaşilik ve Doç.Dr.Bedri Noyan’ın Bektaşilik ve Alevilik Nedir (1987) adlı eserinde erkân ile ilgili ayrıntılar verilmektedir.