Ünlü çevirmen Ender Gürol ensest kelimesini Alevi/Kızılbaş olarak çevirmiş

Alevilik, İslam’ın özüdür ve başka bir Alevilik de yokturHaberi görüntüle

İngiliz felsefeci Bertrand Russel'ın 6 Mart 1927 tarihinde Battersea Town Hall'de yaptığı bir konuşmadan yola çıkarak aynı yıl kitaplaştırdığı "Why I am not a Christian" (Neden Hıristiyan değilim) eseri, uzun yıllar Avrupa'da teoloji tartışmalarının merkezinde yer alan bir metin olarak güncelliğini korumuştu.

Eseri 1966 yılında Varlık Yayınları Ahmet Ender Gürol'un çevirisi ile Türk okuru ile buluşturdu.

Ancak, bir farkla ki; İngiliz felsefeci Russel'ın ensest kelimesini kullandığı yerde Türk çevirmen Gürol "Alevilik/Kızılbaşlık" ile karşılık vermişti.

A. Ender Gürol'un çevirdiği ve ve 1966 yılında Varlık Yayınları tarafından basılan “Neden Hristiyan değilim” isimli kitapta “ensest” kelimesi Türkçeye “Kızılbaş” olarak çevrildi.

Kitabın 1996’da yayımlanan yeni baskısında ise yine aynı yerde ensest kelimesinin karşılığı olarak “Kızılbaş” yerine “Alevi” kelimesinin kullanıldığı görüldü.

Olayı ortaya çıkaran yazar Serhat Halis, sosyal medya hesabında konuyla ilgili sayfaları paylaşarak şu notu düştü:

"Bir “Anadolu irfanı” örneği daha: Varlık Yayınevi tarafından 1966'da basılan Bertrand Russell'in "why i am not a christian" kitabındaki "ensest" sözcüğü Türkçeye “Kızılbaş" olarak çevriliyor. 1996'da yenilenen baskıda ise "Kızılbaş" yerine "Alevi" sözcüğü kullanılıyor."

Şu ana kadar, Varlık Yayınları ve çevirmenden konuyla ilgili herhangi açıklama yapılmadı.

1946 yılında Yaşar Nabi Nayır tarafından kurulan Varlık Yayınları, halen kızı Filiz Nayır tarafından yönetiliyor.

A. ENDER GÜROL KİMDİR?

Çevirmen, araştırmacı-yazar. 23 Mart 1931, İstanbul doğumlu. Tam adı Ahmet Ender Gürol. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu. İngiliz Hava Yollarında (1960-61) ve Fransız Hava Yollarında (1961-62) çalıştı. Türk Philips Halkla İliş­kiler müdürlüğü (1962-81), Fransız Kültür Merkezi genel sekreterliği (1981-85) görevlerinde bu­lundu. Boğaziçi Üniver­sitesinde Mütercim Tercümanlık Bölümünde (1990) öğretim görevlisi olarak görev yaptı. W. Faulkner, E. Hemingway, Char­les Dickens, B. Russel, N. Kazancakis, A. Marie Schimmel gibi ünlü yazarlardan yaptığı çevirileriyle tanındı. Radyo­fonik oyunlar kaleme aldı. Türkiye Halkla İlişkiler Derneği kuru­cu üyesidir.

ESERLERİ:

HİKÂYE: Öyküler Bitiği (1965).

DERLEME-SÖZLÜK: Dünya Ede­biyatçıları Ansiklopedik Sözlüğü (1965), Sigmund Freud (1978), Analitik Psikoloji ve Carl Guslav Jung (1991).

ÇEVİRİ – İNCELEME: Evlilik ve Ahlâk (Bertrand Russell’dan, 1963), Baskerville’lerin Köpekliği (Conan Doyle’den, 1963), Oliver Twist (Charles Dickens’ten, 1963), Büyü, Bilim ve Din (Bronislaw Malinowski’den, 1964), Biyoloji Açısından İnsan (John Rostand’dan, 1964), Psikoloji ve Din (C. G. Jung’dan, 1965), Ruh ve Akıl Bozuklukları (H. Yellowlees’ten, 1966), Herkes İçin Psikoloji (L. Skurnik’den, 1966), Cinsel Adetler Tarihi (A. Lewinsohn’dan, 1967), Silâhlara Veda (Ernest Hemingway’den, 1968), Neden Hıristiyan Değilim? (Bertrand Rus­sell’dan, 1972), Fizyoloji Açısından Cinsi­yet (K. Mac Farlane Walker’dan, 1973), Felsefe Kılavuzu (W.J. Durant’ten, 1973), Allah’ın Garibi (Nikos Kazancakis’ten, 1974), Tasavvufun Boyutları (A. M. Schimmel’den, 1982), Günaha Son Çağrı (Nikos Kazancakis’ten, 1984), Kutsal Sığınak (W. Faulkner’den, 1987), Cesur Yeni Dünya (Aldous Huxley’den, 1989).