Kadir gecesi ve Aleviler

Hz. Muhammed ne zaman doğdu? Mevlid Kandili nedir?Haberi görüntüle

Kadir Gecesi, Ramazan ayının 27. gecesi olan 26 Mart 2025 Çarşamba gününe geliyor. Kadir gecesi, Kur’ân-ı Kerîm’in indirilmeye başlandığı gece olarak bilinir.

Kadr sûresinde verilen bilgiler, Kur’an’ın ramazan ayında (el-Bakara 2/185) ve bütün hikmetli işlerin kararlaştırıldığı mübarek bir gecede (ed-Duhân 44/3-4) indirildiğine dair âyetlerle birlikte ele alındığında Kadir gecesinin ramazan ayı içinde bulunduğu sonucu ortaya çıkar.

Bakara suresi 185.ayette “sizden bu ayı idrak eden,onda oruç tutsun” buyruğuna uyan Aleviler Ramazan ayında Kadir gecesi önünde ve arkasında olarak 3 gün oruç tutarlar.

Öte yandan, Alevilerde Kadir Gecesi, genel olarak Sünni İslam’daki gibi özel bir kandil gecesi olarak kutlanmaz veya aynı şekilde vurgulanmaz. Alevilerde bu geceye dair özel bir kutlama ya da ibadet geleneği yaygın değildir.

Alevilik, İslam’ın kendine özgü bir yorumunu benimseyen bir inanç sistemi olup, ibadet ve ritüellerinde Sünni İslam’dan farklı uygulamalar ön plandadır.

Kadir Gecesi, İslam dünyasında Kur’an’ın Hz. Muhammed’e vahiy yoluyla inmeye başladığı gece olarak Ramazan ayının son günlerinde (çoğunlukla 27. gece) büyük bir önem taşır ve özel ibadetlerle geçirilir.

Aleviler Kadir Gecesi’ni tamamen yok saymazlar; ancak bu geceyi, Sünni Müslümanların yaptığı gibi camilerde namaz kılma, Kur’an okuma veya kandil kutlamalarıyla değil, daha çok kendi inanç sistemleri içindeki anlamlarla değerlendirirler. Bu noktada öne çıkan ibadet türü, Kadir gecesi ile bağlantılı olarak tutulan 3 günlük oruçtur.

Bu konuda görüşlerini açıklayan Cemil Kılıç şöyle diyor: “Ramazan orucu, Alevi inancına göre farz olarak kabul edilse de, gün sayısı olarak bir aylık süreyi ifade etmez. Üç gün oruç tutmanın yeterli olacağı düşünülür. Ayrıca bu üç günün de hangi günler olduğu kesin belli değildir. Bir görüşe göre 3 gün dolunay günleridir. Bir başka görüşe göre ise 19- 20- 21. günlerdir. Bu günler, Hz. Ali’nin yaralanıp şehit olduğu günlerdir. Bir başka görüş de Kadir Gecesi ile başlayan günlerdir.”

Aynı konuda görüşlerini açıklayan Seyyid Seyfeddin Ocağı evlatlarından Seyyid Hakkı ise şöyle diyor: “Aleviler açısından Ramazan Ayı’nın 19, 20 ve 21’de Şahı Merdan Ali’nin niyetine, yapılan matemdir, tutulan matem orucudur. Bu üç günlük matem veya matem orucunun, 30 günlük Ramazan orucu ile hiç bir alakası yoktur.”

Alevilikte, Kur’an’ın zahiri (dışsal) anlamından ziyade batıni (içsel) yorumuna vurgu yapılır ve bu bağlamda Kadir Gecesi’nin manevi önemi, bireysel bir tefekkür veya cem ibadeti içinde ele alınabilir.

“Senin dervişlerin semahı döner

Kadir gecesi çırağlar yanar

İnşallah yükümüz dergâhı tutar

Gel dinim imanım İmam Hüseyin

Abdal Pir Sultanım imamlar nerde

Aşkına nur doldurduğumuz yerde

Kendi sırda kaygısız ehil yerde

Gel dinim imanım İmam Hüseyin”

KADİR GECESİ DUASI

“Allahümme inneke afüvvün kerîmün tuhibbül afve fa’fü anni.”

Allah’ım sen affedicisin, affı seversin, beni affeyle.

Bu duayla birlikte, Fatiha, Nas gibi bilinen tüm dualar okunabilir.

KADİR SURESİ NASIL OKUNUR?

“İnna enzelnahü fiy leyletilkadr. Ve ma edrake ma leyletülkadr. Leyletülkadri hayrün min elfi şehr. Tenezzelülmelaiketü verruhu fiyha biizni rabbihim min külli emr. Selamün hiye hatta matle'ılfecr.”

KADİR SURESİNİN TÜRKÇE ANLAMI NEDİR?

Şüphesiz, biz onu (Kur'an'ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.