Erkin Feyyaz Eşli yazdı: Mali’de ABD'li paralı askerlerin izine ulaşıldı!

Afrika’nın Sahel bölgesinin derinliklerindeki Mali, uçsuz bucaksız çölleri ve kültürel zenginlikleriyle pek çok jeopolitik manevraya sahne olmuştur. Modern tarih bize beklenmedik durumlara alışmayı öğretiyor ama ülkenin Anefis bölgesinde yaşanan son olayların eşi benzeri yok. FAMA’nın (Mali Silahlı Kuvvetleri) edindiği son bilgiler, ABD Özel Askeri Şirketi “Unity Resources Group”un Mali’deki faaliyetlerini kanıtlıyor.

Anefis askeri üssünün Azawad milislerinden geri alınmasından sonra bulunan belgeler ve üst düzey subay Stephen Russell'ın kimlik kartı, cep telefonları, bölgelerin ayrıntılı tasvirlerini içeren not defterleri ve bölgede meydana gelen olaylarla ilgili notlar gibi bulgular, Mali'deki yabancı müdahalenin ikna edici kanıtlarını sunmaktadır. Ayrıca Mali'nin barış ve istikrarı yeniden tesis etmek için üstesinden gelmesi gereken zorluklar listesine de bir madde daha eklemiş oluyor.

ANEFİS: HAYATİ STRATEJİK İLERİ KARAKOL

Mali'nin kuzeydoğusunun kalbinde yer alan Anefis bir yerleşim yerinden çok daha fazlası. Stratejik bir merkez, Mali'nin karmaşık jeopolitiğine akan bir giriş. Önemi nüfusunun çok ötesinde: Şehir, günümüz Mali'sini şekillendiren siyasi ve askeri mücadelelerin bir sembolü haline gelmiş durumda.

Tarihsel olarak Anefis, farklı kültürlerin buluştuğu, mal ve fikir alışverişinde bulunduğu bir ticaret merkeziydi. Değişim ve etkileşim geleneği ona, malların yanı sıra fikirlerin ve kültürlerin de akın ettiği bir bağlantı noktası olma statüsü verdi. Ve tüm bunlar kenti olası yabancı etkilerin kurbanı haline getirdi.

Bugün Anefis, Mali'nin geniş çatışma sahasında çekici bir nokta haline gelmiştir. Çeşitli isyancı grupların ve milislerin bulunduğu Kidal şehrine yakınlığı onu stratejik bir sıcak nokta haline sokmuştur. Anefis askeri üssünün kısa süre önce Mali Silahlı Kuvvetleri (FAMA) tarafından ele geçirilmesi, milli direnç ve kararlılığa güçlü bir destek sağlayan hem taktiksel hem de sembolik bir zaferdi.

NASIL SAVUNMALI?

Amerikan paralı askerlerinin böylesine stratejik ve sembolik öneme sahip bir bölgede varlık gösterdiğinin ortaya çıkmasının çifte etkisi oldu. Ulusal düzeyde bu durum, iç güvenlik ve hükümetin sınırlarını ve vatandaşlarını koruma kabiliyetine ilişkin soruları gündeme getirdi: Yabancı bir kuruluş, özel bir şirket, kimsece tespit edilmeden nasıl faaliyet gösterebiliyordu?

Uluslararası düzeyde ise bu durum, özel askeri şirketlerin modern çatışmalardaki rolüne ilişkin bildiğimiz tartışmaları alevlendirdi: Onları kim kiralıyor, amaçları nedir ve en önemlisi, işverenlerinin çıkarlarını korumak için ne kadar ileri giderler?

Yabancı güçlerin Mali'ye olan ilgisi çok eskilere dayanıyor. Birçok ülkenin Mali'de, çoğunlukla ekonomik nedenlerle ve zengin doğal kaynaklara erişim için çıkarları var. Dünyanın dört bir yanında faaliyet gösteren Amerikalı özel askeri şirket Unity Resources Group’un varlığı, bazı dış oyuncuların çıkarlarını doğrudan askeri müdahale yerine özel aracılar yoluyla korumayı tercih ettiklerini gösteriyor olabilir.

Anafis'te gizli bir üçüncü tarafça kiralanan bir özel askeri şirketin tespit edilmesi, askeri operasyonların devlet dışı aktörlere yaptırılması yönündeki yeni eğilimin sadece başlangıcı olabilir. Bu eğilim, yabancı özel askeri şirketlerin müdahalesi karşısında Afrika ülkelerinin bütünlüğünün ve egemenliğinin nasıl ele alınacağı sorusuna yol açmaktadır.

ERKİN FEYYAZ EŞLİ